Cumhuriyet döneminin en büyük araştırmacılarından olan Prof. Dr. İlber Ortaylı, tarih alanındaki çalışmalarıyla hem dönemine hem de geçmiş dönemdeki tarihe ışık tutmaktadır. Akademisyen olmasının yanı sıra televizyon, dergi ve sosyal medya vasıtasıyla kitlelere ulaşmış, ünlenmiş ve büyük popülerlik elde etmiştir. Sempatik tavırlarıyla halkın sevgisini kazanan İlber Ortaylı, tarih alanında ülkedeki en büyük akademisyenlerdendir.
Bu alanda akla ilk olarak tarihçilerin saygı duyduğu Halil İnalcık gelir daha sonra ise İlber Ortaylı’nın ismi geçmektedir. Şimdilerde bazı dergilerde yazıları yayımlanmakta, kendisi televizyon programlarına katılmakta ve akademik çalışmalarına devam etmektedir. İlber Ortaylı kendi alanında birçok esere imza atmış, çok değerli yapıtlar ortaya çıkarmıştır.
Özellikle tarih alanında yapılan çalışmalar ve araştırmalar için kendisi ve çalışmaları sağlam bir kaynak teşkil etmektedir. İlber Ortaylı, hem tarih araştırmacıları için hem de tüm gençler için büyük bir değere sahiptir. Buna bağlı olarak çalışma azmi, bilgeliği ve bakış açısı ile idoldür. Sadece ulusal alanda değil uluslararası alanda da söz sahibi bir akademisyendir.
İlber Ortaylı Kimdir?
Türk tarihinin en önemli profesörlerinden biri olan İlber Ortaylı, daha önce sizlere hayatı hakkında bilgi verdiğimiz Halil İnalcık gibi büyük ismin yetiştirdiği başarılı, donanımlı bir öğrencidir. Gerek eğitim hayatı gerekse meslek hayatına göz atıldığında oldukça başarıya imza attığı görülen İlber Ortaylı yalnızca bir akademisyen olarak tanınmamış sosyal medya platformlarında da büyük bir hayran kitlesi oluşturmuştur.
Dünyanın pek çok ülkesinde profesörlük yapan tarihçi, pek çok üniversitede de konferans vermektedir. Pek çok dil bilen İlber Ortaylı, yalnızca akademi dünyasında değil ekranlarda da bilinen bir isimdir. Yaptığı televizyon programları ve sosyal medya paylaşımları ile devamlı gündemde olan isim, Türk tarihine katkı sağlamaya devam etmektedir.
İlber Ortaylı’nın Hayatı
Kırım Tatarı bir ailenin çocuğu olarak Bregenz’de dünyaya gelen İlber Ortaylı, 21 Mayıs 1947 yılında doğmuştur. Ailesiyle birlikte 2 yaşında Türkiye’ye göç etmiştir. İstanbul Avusturya Lisesi’nde ilk ve ortaöğrenimini tamamlamış, Ankara Atatürk Lisesi’nden 1965 yılında mezun olmuştur. 1968’de Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi‘nden, 1969’da da Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü‘nden mezun olmuştur. Ayrıca Viyana Üniversitesi’nde Slavistik ve Orientalistik okumuştur.
Yüksek Lisans çalışmasını Chicago Üniversitesi’nde Halil İnalcık ile yapmıştır. Sonrasında 1978 yılında doktora eğitimini almıştır, 1979 yılında doçent olmuş; 1989’da profesör olarak hızla yükselmiştir. İlber Ortaylı şu an Galatasaray Üniversitesi’nde tarih dersleri vermektedir.
Küçüklüğünden beri severek biriktirdiği minyatür otomobilleri bulunan İlber Ortaylı, bu birikimi hobi olarak yapmaktadır. Bilgisayar ve internet ile arası oldukça kötü olan profesörün teknolojiden hoşlandığı söylenemez. 1981 yılında Mersin eski senatörünün kızı Ayşe Özdolay ile evlenen İlber Ortaylı’nın Tuna isimli bir kızı olmuştur. Ortaylı eşinden 1999 yılında boşanmıştır.
İlber Ortaylı’nın Eserleri
İlber Ortaylı’nın özellikle tarih alanında birçok eseri bulunmaktadır. Osmanlı Devleti’ne yönelik; 1980 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu, Tanzimat’tan Sonra Mahalli İdareler, Türkiye İdare Tarihi isimli eserlerini yayımlamıştır. Daha sonra 1982 yılında Gelenekten Geleceğe isimli eseri basılmıştır. Büyük tarihçi İlber Ortaylı’nın bugüne kadar kaleme aldığı eserler basılma yıllarına göre sırayla şu şekildedir;
- Tanzimat’tan Sonra Mahallî İdareler
- Türkiye İdare Tarihi
- Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu
- İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı
- Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Yerel Yönetim Geleneği
- İstanbul’dan Sayfalar, Studies on Ottoman Transformation
- Osmanlı Aile Yapısı
- Tarihin Sınırlarına Yolculuk
- Osmanlı İmparatorluğu’nda İktisadî ve Sosyal Değişim
- Osmanlı Mirasından Cumhuriyet Türkiyesi’ne
- Osmanlı Barışı, Barış Köprüleri: Dünya’ya Açılan Türk Okulları
- Osmanlı’yı Yeniden Keşfetmek
- Eski Dünya Seyahatnamesi
- Batılılaşma Yolunda
- Mekân ve Olaylarıyla Topkapı Sarayı
- Tarihimiz ve Biz
- Türkiye’nin Yakın Tarihi
- Cumhuriyetin İlk Yüzyılı 1923-2023
- İlber Ortaylı Seyahatnamesi
- İmparatorluğun Son Nefesi
- Türklerin Tarihi
- Orta Asya’nın Bozkırlarından Avrupa’nın Kapılarına
- Türklerin Tarihi
- Anadolu’nun Bozkırlarından Avrupa’nın İçlerine
- İttihat ve Terakki
- Hukuk ve İdare Adamı Olarak Osmanlı Devletinde Kadı
- Osmanlı’ya Bakmak Osmanlı Çağdaşlaşması
İlber Ortaylı’nın Aldığı Ödüller
İlber Ortaylı; Türk tarihinin herkes tarafından bilinmesi, tüm gerçeklerin doğru şekilde öğrenilmesi, tarih biliminin yaygınlık kazanması ve dünya ülkelerinin Türk tarihini tanıyabilmesi açısından gösterdiği başarıları nedeniyle ödüller almıştır. İlk olarak 2001 yılında Aydın Doğan ödülünü, 2006 yılında Avrupa ile Akdeniz arasında Lazio ödülünü, 2007 yılında ise Puşkin Madalyası’nı almıştır.
İlber Ortaylı’nın Televizyon Programları
İlber Ortaylı 2004 yılında TRT2’de “İlber Ortaylı ile” isimli televizyon programına başlamıştır. Program daha sonra TRT Türk kanalına alınmıştır. Kanalda hafta sonları yayımlanan program daha çok belgesel niteliğindedir. NTV kanalında “İlber Ortaylı ile Tarih Dersleri” isimli programı yapan profesör daha sonra Bloomberg HT kanalında “İlber Ortaylı ile Zaman Kaybolmaz” programını yapmıştır. 5 Kasım 2012 ile 11 Mart 2013 tarihleri arasında NTV’ye geri dönen profesör, Mehmet Barlas ile beraber “Her Zaman” isimli programı yönetmiştir.
İlber Ortaylı’nın Yazılarının Yayınlandığı Dergiler
İlber Ortaylı, uzun süre televizyon ekranlarında görülmekle beraber basın kuruluşlarında da yer almıştır. Yazıları, Pazar günleri Milliyet gazetesinde yer almaktadır. Bunun yanı sıra aylık olarak Atlas dergisinde, üç aylık olarak da Doğu Batı dergisinde yazmaktadır.
Belli dönemlerde Popüler Tarih, Tarih ve Toplum isimli dergilerde yazıları yayımlanan İlber Ortaylı, Habertürk Tarih ekinde de makaleler kaleme almıştır. Doğu Batı ve NTV Tarih dergileri danışma kurulu üyesi olan İlber Ortaylı, farklı basın yayın kuruluşlarına sık sık röportaj vermektedir.